Chữa bệnh lý dạ dày bằng màng mề gà và mai mực

Màng trong của mề gà có tên là kê nội kim, thường được dân gian dùng chữa bệnh về dạ dày, tá tràng. Mai mực cũng được dùng với mục đích tương tự với tên thuốc là ô tặc cốt. Y học hiện đại đã kết hợp 2 vị này để điều trị hiệu quả chứng loét dạ dày, tá tràng.

Kê nội kim là lớp màng màu vàng phủ mặt trong của mề gà. Để có vị thuốc này, khi giết gà, phải lập tức mổ mề, bóc ngay lấy màng rồi rửa sạch phơi khô. Khi rửa, phải rất nhẹ tay để thức ăn còn sót lại trôi hết. Loại màng tốt có màu vàng nâu, trên mặt có nhiều vết nhăn dọc, chất giòn, dễ vỡ vụn, vết bẻ có cạnh bóng.

Theo tài liệu cổ, kê nội kim vị ngọt, tính bình, dùng chữa đau bụng, ăn không tiêu, bụng đầy hơi, buồn nôn và nôn, bệnh lỵ, viêm đại tràng cấp và mạn tính, tiểu tiện ra máu. Nó còn được dùng ngoài chữa mụn nhọt, viêm niêm mạc dạ dày và loét hành tá tràng.

Mai mực (ô tặc cốt) là phần mai rửa sạch, phơi khô của con mực nang hay mực ván, mực cơm; tốt nhất là mực nang hay mực ván, vì các loài kia có mai nhỏ hơn. Theo Đông y, mai mực tính ôn, có tác dụng thông huyết, cầm máu, trừ hàn; dùng chữa ho ra máu, chảy máu cam, đau viêm loét dạ dày – hành tá tràng, đại tiện ra máu, phụ nữ bị băng huyết, rong kinh, ra máu trắng, chậm có kinh.

Năm 1958 và kháng chiến chống Mỹ, các bác sĩ lâm sàng và dược sĩ cao cấp Viện Quân y 4 đã nghiên cứu tác dụng của kê nội kim và mai mực trong điều trị bệnh lý đau viêm loét dạ dày – hành tá tràng thể đa toan (thừa acid dịch vị). Kết quả cho thấy chúng cho tác dụng tương tự như viên Caved’s và cao dạ cẩm. Canxi cacbonat trong mai mực trung hòa acid clohydric trong dạ dày. Protid trong kê nội kim sẽ có tác dụng như một lớp keo băng niêm mạc dạ dày – hành tá tràng, ngăn chặn tăng tiết dịch tá tràng, làm giảm cơn đau và hạn chế ổ loét mới.

Trên cơ sở nghiên cứu trên, khoa Dược Viện Quân y 4 đã sản xuất ra loại thuốc bột DDII điều trị đau dạ dày – hành tá tràng, viêm đại tràng cấp và mạn tính, hội chứng ruột dễ kích thích… đạt kết quả rất tốt. Đơn thuốc chữa đau dạ dày gồm: bột mịn kê nội kim 4 g; bột mịn mai mực 4 g; bột gạo nếp rang thơm 2 g, bột cam thảo đã khử 0,2 g. Tất cả trộn thành 1 gói, mỗi ngày uống 2 gói sau bữa ăn.

Có thể trộn bột thuốc với một ít mật ong (2 thìa cà phê) khuấy kỹ để uống hằng ngày, vừa chữa được bệnh đau dạ dày, vừa có tác dụng làm tăng hồng cầu.